КЫРГЫЗ-ТҮРК «МАНАС» УНИВЕРСИТЕТИ
КООМДУК ИЛИМДЕР ИНСТИТУТУ/SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
ТАРЫХ БАГЫТЫ / TARİH ANABİLİM DALI
МАМЛЕКЕТТИК СЫНАКТЫН СУРООЛОРУ/ DEVLET SINAV SORULARI
1. «Булак» жана «изилдөө иши» деген эмне? Алардын арасындагы айырмачылыктар кандай? “Kaynak” ve “araştırma eser” nedir? Aralarında ne tür farklar vardır?
2. Тарых изилдөөлөрүндө дисциплиналар аралык байланыштар деген эмне?
Tarih Araştırmalarında Disiplinlerarası Yaklaşımlar nedir?
3. Жалпы тарых түшүнүктөрү туурасында кыскача маалымат бериңиз? Genel tarih anlayışları hakkında kısaca bilgi veriniz?
4. Тарых илиминин булактары кайсылар? Tarih ilminin kaynakları nelerdir?
5. «Тарыхый булактын сыны» - деп аталганда эмнени түшүнөсүз? “Kaynak kritiği” ifâdesinden ne anlıyorsunuz? Açıklayınız.
6. Жалпы тарых түшүнүктөрү туурасында кыскача маалымат бериңиз? Genel tarih anlayışları hakkında kısaca bilgi veriniz?
7. Тарых - деген эмне? Тарыхка эмне үчүн муктаждык бар? Tarih nedir, niçin ihtiyaç duyulur?
8. Тарых илимине жардамчы илимдер кайсылар? Tarih ilminin yardımcı bilimleri nelerdir?
9. «Диван Лугат ат-Түрк» жана «Кутадгу Билиг» аттуу эмгектердин тарых изилдөөлөрүндөгү орду кандай? Dîvânu Lugâti't-Türk ve Kutadgu Bilig
eserlerinin tarih araştırmalarındaki yeri nadir?
10. Тарых наамадагы негизги куралдар кайсылар? Tarih yazımında temel kavramlar neledir?
11. Илимий изилдөөнүн салыштырмалуу анализи кандай жасалышы керек?
Салыштырмалуу изилдөө методу деген эмне? Bir ilmî çalışmanın mukayeseli değerlendirmesi nasıl yapılmalıdır? Mukayeseli araştırma metodu nedir?
12. Байыркы түрк жазма эстеликтердин тарых илиминдеги орду кандай? Köktürk yazıtlarının tarih araştırmalarındaki yeri nadir?
13. Жалпы түрк тарыхынын негизги булактары кайсылар? Genel Türk Tarihi kaynakları hangilerdir?
14. Тарых илими тууралуу айтылган пикирлер кайсылар жана тарых жазуу
деген эмне? Tarih ilmi ile ilgili görüşler ve tarih yazıcılığı nedir?
15. Байыркы түрк маданияты тууралуу кыскача маалымат бериңиз. Eski Türk
kültürü hakkında kısaca bilgi veriniz.
16. Тарых илими башка илим тармактары менен эмне үчүн бирге изилдениши керек жана эмне үчүн башка илимдер менен байланышта болушу керек?
Tarih, diğer bilimlerle neden ortak hareket etmelidir? Neden onlarla ilişki kurulmalıdır?
17. Орто кылымдагы түрк тектүү илимпоздордун Ислам илиминдеги салымдары туурасында маалымат бериңиз. Ortaçag Türk âlimlerinin İslâm medeniyetine katkıları hakkında bilgi veriniz.
18. Карахандар мамлекетинин түптөлүшү жөнүндө маалымыт бериңиз.
Karahanlı devletinin kuruluşu hakkında bilgi veriniz.
19. Илимий иштин «киришүү» бөлүмүндө эмне жазылышы керек? Bir ilmî çalışmanın “giriş” kısmında nelere yer verilmelidir?
20. Тарых текстин жазууда бөтөн сөз колдонуу жана шилтеме жасоо этикасы кандай болуу керек? Tarih metinlerinde alıntı yapma ve atıf gösterme etiği nasıl
olmalı?
21. «Диван Лугат ат-Түрк» жана «Кутадгу Билиг» аттуу эмгектердин тарых изилдөөлөрүндөгү орду кандай? Dîvânu Lugâti't-Türk ve Kutadgu Bilig eserlerinin tarih araştırmalarındaki yeri nadir?
22. Тарыхый булак деген эмне жана анын түрлөрү кандай? Tarihi kaynak nedir ve çeşitleri nelerdir?
23. Илимий иштин «киришүү» бөлүмүндө эмне жазылышы керек? Bir ilmî çalışmanın “giriş” kısmında nelere yer verilmelidir?
24. Осмон мамлекетинин тарых булактары туурасында кыскача маалымат бериңиз? Osmanlı devletinin tarihî kaynakları hakkında kısaca bilgi veriniz?
25. Тарых илими башка илим тармактары менен эмне үчүн бирге изилдениши керек жана эмне үчүн башка илимдер менен байланышта болушу керек?
Tarih, diğer bilimlerle neden ortak hareket etmelidir? Neden onlarla ilişki kurulmalıdır?
26. Орто кылымдагы түрк элдерине тиешелүү тарыхый булактар жөнүндө маалымат бериңиз? Ortaçağlardaki Türkçe tarihî kaynaklar hakkında bilgi veriniz?
27. Түрк элдеринин исламды кабыл алышы туурасында маалымат бериңиз.
Türklerin İslâmı kabulleri hakkında bilgi veriniz.
28. «Булак» жана «изилдөө иши» деген эмне? Алардын арасындагы айырмачылыктар кандай? “Kaynak” ve “araştırma eser” nedir? Aralarında ne tür farklar vardır?
29. Тарых илими тууралуу айтылган пикирлер кайсылар жана тарых жазуу деген эмне? Tarih ilmi ile ilgili görüşler ve tarih yazıcılığı nedir?
30. Тарых изилдөөдөгү эки жаңы метод: оозеки жана жергиликтүү тарых деген
эмне? Tarih araştırmalaraında iki yeni yaklaşım: sözlü ve yerel tarih nedir?
31. Кокон хандыгыгынын тарыхнаамасы. Hokand Hanlığı'nın Tarihnâmesi.
32. Кыргызстандын Россияга каратылышынын тарыхнаамасы. Kırgızistan'ın Rusya'ya katılmasının historiyografyası.
33. Кыргызтаануу маселесинин жаралышы, өнүгүү багыттары (XVIII-к.экинчи жарымы.- XIX-к). Kırgız tarihin araştırma meselesinin ortaya çıkışı ve gelişme yönleri (XVIII yy.ikinci yarısı ve XIX yy. İlk çeyreği)
34. 1920-30-жж. Кыргызстандагы тарых илиминин жаралышы, изилдөө багыттары. 1920-30 yıllarındaki Kırgızistan'daki tarih ilminin ortaya çıkışı ve onun araştırma yönleri hakkında bilgi veriniz.
35. Анналдар мектеби жана анын негиздөөчүлөрү М. Блок, Л. Февр жөнүндө маалымат бериңиз. Annales Okulu ve onun kurucuları M. Blok, L. Fevr hakkında bilgi veriniz.
36. Түркстан хандыктары боюнча жергиликтүү тарыхый булактар. Türkistan Hanlıkları ile ilgili yerel tarihi kaynaklar hakkında bilgi veriniz.
37. Орто Азиядагы 1916-жылдагы элдик көтөрүлүштүк Түркия булактарында чагылдырылышы. Türkistan'daki 1916 yılının bağımsızlık hareketlerinin Türkiye tarih kaynaklarında yansımaları.
38. Тарых илиминин методдору боюнча жазылган илимий эмгектер. Tarih yöntemleri ile ilgili yapılan ilmi çalışmalar, bilimsel eserler hakkında bilgi veriniz.
39. Тарых изилдөө методдору болгон индуктив, дедуктив усулдарын колдонууга бир мисал келтириңиз. Tarih yöntemlerinden indüktiv, deduktiv yöntemleri ilgili bir örnek veriniz.
40. Тарыхнаама жөнүндө түшүнүк. Tarih yazımı hakkında bilgi veriniz.